Ahmet UÇMAK‘ın haberi…
Tarih: 18.08.2019
Afyonkarahisar Dinar Yıprak Köyünde geleneklerin yok olup kaybolmaması için halen uygulayan köylüler, Dibek Taşı yeni nesilin bilmediği bir geleneğimizdir dediler.
Öylesine bir köşede atıl durumda olan bu dibek taşları eskiden her evin vazgeçilmezi idi.. Eskiden köylerde su değirmenlerinden önce bu dibek taşları kullanılırdı. Bu kaybolmaya yüz tutmuş geleneği sürdüren Yıprak Köyü vatandaşları yeni nesiller için Bulgur’u Dibek Taşı ile yeni nesillere taşımaya kararlı olduklarını belirttiler.
Eski’den Köylerde; Su değirmenlerinin içinde bu işlemleri yapmak için hemen değirmenin içinde bu düzenek bulunurdu, yinede dibek taşları köylünün göz bebeği idi. Çünkü ha diyince değirmene gitmek yerine, buğdayı ( gendüme) (bütün olduğunda keşkek yapılıyor, yarım olduğunda çorbalık oluyor) bulguru ( Buğdayı önce yıkıyorsun, sonra pişiriyorsun, hedik oluyor, sonra kurutuyorsun, kuruttuktan sonra dibeğe koyarak bulgur elde ediliyor.
Dinar İlçesi Yıprak Köyünde dibek taşlarına bulgur koyan Köylüler gelenek ve göreneklerini devam ettirmek için 2 Kadın 1 Erkek salgu ile dövüyorlar. Bu işler yapılırken, birkaç kişi bir toplanıp hem sohbet ediliyor ve birbirinden güzel yöresel türküler söyleniyor.
“Avluda dibek taşı.
Verdiğin bulgur aşı.
Teneşirde yıkansın.
Kaynananın kel başı”
Nasıl eskiden çeşme başlarında kadınlar bir araya gelir hem sularını doldurur hem de sohbet ederlerdi..onun gibi… Bu çeşmelerde buluşmalarda artık yok.. çünkü her köyde her evde artık su var.. çeşmeler sadece oradan geçenler içsin, hayır dua almak için yapılıyor…
Birde küçük el dibekleri vardı, bu iki yuvarlak, ortası delik taştan oluşmakta idi, Bu taşın altına temiz bir örtü serilerek, delikten buğday aktarılarak ve kol çevrilerek alttan kepekli bulgur olarak çıkıyordu. Sonra kepeği bulgurdan savrularak ayrılıyordu.
Şimdi bu dibek taşları fotoğraflarda ve videoda gördüğünüz gibi doğal bir saksı görevini görmekte veya atıl bir şekilde kuytu köşelerde durmasını istemeyen Dinar Yıprak Köyü sakinleri Geleneklerimizin kaybolup, yok olmaması dileklerimizle; dediler.
Kaynak: https://www.afyonyerelbasin.com/dinar-yiprak-koyunde-dibek-tasi-tarih-olmadi/52718/ (Erişim: 18.09.2019)
