26 Ocak 1874 tarihinde Afyon Kubbeli Mahallesi’nde doğdu.
Müezzinzadeler diye tanınan ailenin ikinci oğludur. Babası Çolak lakaplı Müftü Mehmet Hamdi Efendi’dir.
Hüseyin Efendi’nin mahlası ise Fevzi’dir. İlköğrenimini mahalle mektebinde tamamladıktan sonra, Karahisar-ı Sahib Rüştiyesi’nde ortaöğrenimine başlamıştır. Dört yıllık eğitim süreli bu
okuldan 6 Haziran 1884’te mezun olmuştur.
Rüştiye öğreniminden sonra Karahisar-ı Sahib’deki Musa Hocazade Medresesi’nde öğrenimini devam ettirmiştir. Burada Müftü Ali Fevzi Efendi’den Arapça dersleri aldı. Ayrıca bu medresede Fizik, Kimya gibi Fen dersleri de okudu. 1903 yılında da bu medreseden
Müderris Ali Fevzi Efendi’den icazetname alarak mezun olmuştur. Hüseyin Fevzi Efendi’nin bu icazetnamesi Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye 20 Eylül 1946 tarih ve 1208 sayılı yazısıyla Yükseköğrenim Diploması olarak kabul edilmiştir1
Bu şekilde yükseköğrenimini tamamlayan Hüseyin Fevzi Efendi, mezuniyetine müteakip Mevlevi Dergah-ı Şerifi İmamı Hafız Mehmet Efendi’den Farsça, Gümüşhanevi Ahmet Ziyaeddin Efendi’nin öğrencisi Topcuzade Hacı Mehmet Efendi’den de Hadis dersleri öğrenimi görmüştür.
Adı geçen öğrenimi sonrasında Afyonkarahisar-ı Saib Camii-i Kebir Medresesi’ne Müderris olarak çalışmaya başlamıştır. Bu medresede Türkçe ve dini derslerin yanı sıra, fen ile ilgili dersler de okutmuştur. Başarısından dolayı Maarif Nezareti’nce 1500 Kuruş ile
ödüllendirilmiştir. Bu arada Hüseyin Fevzi Efendi, Afyon Islahat Medresesi’nde de Türkçe imla dersleri de vermiştir.
1912 yılında Müftü Yardımcılığına, 1916 yılında da Afyon İl Müftülüğüne atandı. Emekli olduğu 02.09.1959 tarihine kadar Müftülük görevini sürdürdü.
Soyadı kanunu ile birlikte BAYIK soyadını alan Hüseyin Fevzi Efendi 28.12.1965 tarihinde de vefat etmiştir.”
1916-1960 yılları arasında Afyonkarahisar Müftüsü olarak görev yapan Hüseyin Fevzi Efendi’den, Milli Mücadele ile ilgili anekdotlar…
15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir’in Yunanlılar tarafından işgali Afyonkarahisar halkının ileri gelenlerini derinden etkilemiştir. Bu konuda Müftü Hüseyin Fevzi Efendi yayınlanmamış hatıratında şöyle bahsetmektedir.
Bir gün Müftülük dairesinden haber geldi: “Seni Belediyeden istiyorlar” deniliyordu. Gittim. Turunçzade Yusuf Bey, Ethemzade Hacı Hüseyin Bey, Akosmanzade Hacı Hüseyin Efendi ve Evlatları, Ahmet Nebil Efendi (Yurteri) ve Turunçzade İsmail Bey ve daha bazı kimseler oradalardı. Akosmanzade’yi ağlar halde, diğerlerini de derin düşünce içerisinde gördüm. “Hayırola” dedim. Cevap verdiler: “Ne olacak. Yunan İzmir’i işgal etmiş. Bu acı haber gelmiş”
dediler. Çare neyse onu yapalım denildi. Bir miting yapılması düşünüldü.
*****************
Afyonkarahisar Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurucularından da olan Hüseyin Fevzi Efendi, Kuva-yı Milliye için ihtiyaç duyulan personel, para, erzak, silah, cephane ve benzeri hizmetlerde önemli katkısı olmuştur79. Ayrıca adı geçen dağlarda dolaşan ve eşkıyalık yapan birçok kişinin de düşmana karşı vuruşmalara katılmasını sağlamıştır. Bu konuda Hüseyin Fevzi Efendi hatıratlarında şöyle demektedir.
Bunlardan Emirdağ’ına sığınan Balçamlı Yusuf, Çukurcalı İsmail vardı. Onlara haber gönderip, hep birlikte cepheye gidileceğini, aksi takdirde kendilerinin üzerine asker sevk ederek Yunandan evvel kendilerinin kökünün kazılacağına dair haber gönderdik. Akın akın ellişer, yüzer atlı süvarilerle gelmeye başladılar. Diğer taraftan Yazılı’da bulunan Osman Bey, Bavurdu’da bulunan Yörük Eyüp ve Bayat tarafında bulunan Sinan Bey başlarına topladıkları süvarilerle akın akın gelmekteydiler. Osman Bey’in getirdiği insanlar içinde 101 yaşında Aslan Bey namında bir ihtiyar da vardı.
Müftü Hüseyin Fevzi Efendi, öğütleriyle büyük bir kısmı asker kaçağı olan söz konusu kişileri Kuva-yı Milliye’ye kazandırmıştır…”
Kaynak: Milli Mücadele’de Afyonkarahisar Sancağı Din Adamları / Ali SARIKOYUNCU, Esra SARIKOYUNCU DEĞERLİ / Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Yakın Tarih Dergisi 2019 Cilt 3 Sayı 6
