Sebahaddin ATEŞ
Somuncu Baba Dergisi > 148.Sayı / Şubat 2013
Afyonkarahisar ili¸ coğrafiî açıdan Türkiye’nin önemli bir geçiş bölgesinde yer almaktadır. Yolculuk esnasında mutlaka konaklanacak bir nokta özelliği taşımaktadır. Ankara¸ İstanbul¸ İzmir¸ Konya¸ Eskişehir¸ Kütahya ve Antalya gibi büyük şehirlerin diğer şehirlerle ve iç bölgelerle bağlantısını sağlayan bir kavşak şehirdir. Şehre ismini veren Karahisar Kalesi¸ şehir merkezinde¸ volkanik özellikli¸ yüksekliği 226 metre olan doğal bir kaya kütlesi üzerindedir. Bölge¸ M.Ö. 1350 yıllarında Hitit İmparatoru olan II. Murşil zamanında Arzava seferinde müstahkem mevki olarak kullanılmıştır. Kale ö
Afyonkarahisar ili¸ coğrafiî açıdan Türkiye’nin önemli bir geçiş bölgesinde yer almaktadır. Yolculuk esnasında mutlaka konaklanacak bir nokta özelliği taşımaktadır. Ankara¸ İstanbul¸ İzmir¸ Konya¸ Eskişehir¸ Kütahya ve Antalya gibi büyük şehirlerin diğer şehirlerle ve iç bölgelerle bağlantısını sağlayan bir kavşak şehirdir. Şehre ismini veren Karahisar Kalesi¸ şehir merkezinde¸ volkanik özellikli¸ yüksekliği 226 metre olan doğal bir kaya kütlesi üzerindedir. Bölge¸ M.Ö. 1350 yıllarında Hitit İmparatoru olan II. Murşil zamanında Arzava seferinde müstahkem mevki olarak kullanılmıştır. Kale önce Hapanuva¸ Roma ve Bizans dönemlerinde Akroenoş Selçuklular döneminden itibaren ise¸ Karahisar adını almıştır. Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubat zamanında Kale Dizdarı Bedrettin Gevhertaş tarafından kale surları onarılmıştır. Ayrıca Kale içine lacivert çinileriyle tanınan küçük bir mescit ve saray yaptırılmıştır.
Anadolu’da kurulan ilk mevlevîhânelerden biri Afyon Sultan Divânî Mevlevîhânesidir. Özellikle 16. yüzyılda Hz. Mevlânâ’nın yedinci kuşak torunlarından Sultan Dîvânî zamanında Afyon Mevlevîlik açısından Konya’dan sonra ikinci bir merkez olmuştur. Bahçesinde Derviş Odaları¸ Matbah¸ Hamuşan (Mezarlık) bulunan¸ son olarak 2008 yılında restore edilen ve “Sultan Dîvânî Mevlevîhâne Müzesi” olarak hizmete sunulan tarihî mekân¸ Afyonkarahisar Belediyesi bünyesinde hizmet vermektedir.
Timûr Han zamanında¸ devlet hazinesinin süsü olmak üzere bir fermanla Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî Hazretleri’nin Dîvân-ı Kebîr’i Konya’daki türbeden alınarak Mâverâünnehr’e götürülür. Daha sonra bölgede çıkan karışıklıklar sırasında Dîvân-ı Kebîr bâtınî fırkasından olan Şah İsmâil’in eline geçer. Bu yüzden Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî¸ Sultan Dîvânî’ye manevî işâretle Dîvân-ı Kebîr’i o bid’at ehlinin elinden kurtarması¸ eski yerine koymasını emreder. Çeşitli serencamlardan sonra Sultan Dîvânî Hazretleri Dîvân-ı Kebîr’i Konya’ya getirir ve asıl yerine koyar. Sultan Dîvânî’nin Afyon’daki türbesi halen ziyaretgâhtır. Ayrıca¸ kırk ahşap sütun ile ayakta duran Ulu Camii¸ dikdörtgen planlı olup¸ 1272-77 yıllarında Sahipata Nusratüddin Hasan tarafından yaptırılmıştır.
Afyonkarahisar’da sivil mimariye ait evler¸ Kale ve Hıdırlık eteklerinde yer alan mahallelerde bulunmaktadır. Kalenin güneyinde ve doğusunda¸ yeni mahalleler kurulması ile şehir özellikle doğru yönünde gelişmiş olup¸ günümüzde ovaya doğru yayılarak genişlemektedir. Afyonkarahisar Gazlıgöl mevkii ve Kütahya karayolu üzerinde bulunan Kaplıcalar¸ şehri termal turizmi açısından fevkalade geliştirmiştir. Termal oteller¸ eski Türk hamamları¸ apart villalar¸ kapalı yüzme havuzları ve alışveriş merkezleriyle yılın her mevsiminde insanımıza şifa sunmaktadır.
Başta İscehisar olmak üzere Afyonkarahisar’ın zengin mermer ocaklarından çıkarılan mermerlerinin görünüş ve renkleri çok farklıdır. Mimarî yapılarda¸ dekorasyon işlerinde¸ heykelcilik işlerinde ve hediyelik eşya yapımında Afyon mermeri ülkemizin her tarafında kullanılmaktadır. Türklerin pastırma ve kavurma ile birlikte Orta Asya’dan beri¸ tükettiği et ürünlerinden olan sucuk ise¸ Ege bölgesinde Afyon ili ile özdeşleşmiştir. Yine bu şehrimize özgü bir süt ürünü olan Afyon Kaymağı¸ manda ve inek sütünden elde edilir. Tarihî ve turistik özellikleriyle Anadolu ve Ege bölgesinin kavşağı olan Afyon’a gönülden selamlar
Kaynak link:
https://somuncubaba.net/basyazi/anadolu-ve-ege-bolgesinin-kavsagi-afyon/ (Erişim: 02.04.2019)
