Skylife: Yakınlar Afyon ve Uşak



Saffet Emre TONGUÇ

Skylife /

2013 Mart

 

ZAFER HAVALİMANI SAYESİNDE HER BİRİNE RAHATÇA ULAŞILABİLEN BU KOMŞU ŞEHİRLER, ANTİK UYGARLIKLARDAN OSMANLILARA KADAR PEK ÇOK MEDENİYETE EV SAHİPLİĞİ YAPTI. UŞAK VE AFYON ŞİMDİLERDE GASTRONOMİ VE KAPLICA TURİZMİYLE BİR CAZİBE ALANI…

Afyonlular, Türkiye’deki yedi coğrafi bölgenin üçünde yer almakla gurur duyuyor. Bunu da “Biz Anadolu’nun kavşak noktasıyız.” sözleriyle ifade ediyorlar. En büyük dayanakları da şehirlerinin, Anadolu’ya hakim olmak için yapılan büyük savaşlara sahne olması. Büyük İskender’in ölümünden sonra generalleri arasında çıkan Ünlü İpsos Savaşı, antik dönemin en kanlı savaşlarından Krallar Savaşı, Selçuklu ile Bizans arasında geçen ve Anadolu’da siyasî-askerî inisiyatifi Selçuklulara kazandıran Miryokefalon Savaşı ve zaferiyle Türkiye’yi müjdeleyecek Büyük Taarruz, onların bu iddialarını doğrulayan tarihi dönüm noktaları.

Konya’dan sonra en önemli Mevlevilik dergâhı Afyon’da bulunuyor. Buradaki Mevlevi (Türbe) Camii, 19. yüzyılın ortasında Sultan Abdülmecid tarafından yaptırılmış, 1905’te II. Abdülhamid döneminde de onarılmış. Tek şerefeli caminin türbe bölümünde Mevlana’nın torunları yatıyor. 

Afyon’daki en önemli eserlerden olan Karahisar Kalesi, çevreyi bütünüyle kontrol eden ve zapt edilmesi neredeyse imkânsız bir noktaya yapılmış. M.Ö. 1350’li yıllarda sefere çıkan askerlerin kış aylarını geçirebilmeleri için Hititler tarafından inşa edilmiş. O zamandan itibaren de buraya yerleşen tüm kavimlere; Frigler, Persler, Romalılar ve Bizanslılara hizmet etmiş ve dönemin şartlarına göre eklemeler yapılarak genişletilmiş. Kaleye Karahisar ismini Malazgirt Savaşı’ndan sonra şehre yerleşen Selçuklular vermiş. 

Karahisar’ın birden fazla efsanesi var. Rivayete göre Battal Gazi bu kalenin önünde çarpışırken ölmüş ancak Battal’ın öldüğüne inanmayan Bizanslılar uzun yıllar onun korkusuyla yaşamaya devam etmişler. 

Afyon, hediye seçiminde zorlananlar için muhteşem bir çeşit zenginliği sunuyor. Kaymağını, sucuğunu ve lokumunu aklınızın bir köşesinde tutun ama ipek halısını, kilimini, bakır ve mermerden yapılmış hediyelik eşyalarını da unutmayın. 

Anadolu’yu Orta Doğu’ya bağlayan Kral Yolu üzerinde yer alan Uşak M.Ö. 4. yüzyıla uzanan bir tarihe sahip. Komşusu Afyon’da Friglerin hüküm sürdüğü dönemlerde burası Lidyalıların egemenliğindeymiş. 

Flaviopolis, Hieroxharax ve Dioklea, Uşak’taki başlıca ören yerleri. Cılandıras Köprüsü 2500 yıl önce Lidyalılar tarafından Kral Yolu üzerindeki Banaz Çayı’nın üzerine kurulmuş. Daha sonra Persler tarafından yönetilen şehir Büyük İskender’in dikkatinden kaçmamış. Uşak’ın tarih sayfalarına Romalılar ve Bizanslılardan sonra 1076’da Türkler girmiş. Ulubey ilçesindeki İnay kervansarayının Selçuklu döneminden kalma olduğu tahmin ediliyor. 

Ulu Cami ise Germiyanoğulları dönemine tarihleniyor. Osmanlı dönemi eserleri arasında da Tiritoğlu Mehmet Paşa’nın 19. yüzyıl sonlarında yaptırdığı han ile 20. yüzyılın ilk yıllarında yapılan ve bugün Sarraflar Çarşısı olarak kullanılan iki katlı Bedesten göze çarpıyor. 

Afyon gibi Uşak da bölgenin şifalı su kaynaklarından nasibini fazlasıyla almış. 60 dereceye ulaşan farklı sıcaklıklarda kaplıcalarıyla ünlü şehirdeki Roma döneminden kalma hamam kalıntıları, şifalı suların çok uzun süredir insanoğlunun hizmetinde olduğunu da kanıtlıyor. Tüm analizleri yapılan suların karaciğer ve mide rahatsızlıkları dışında romatizma ve bazı ağrılara da iyi geldiği söyleniyor. 

Âşıklar diyarı anlamına gelen eski adıyla Uşşak, damağına düşkün olanların aklına önce keşkek ve tarhanayı getiriyor. Ciğerli bulgur ve Arap aşı da listenizde bulunsun. Kapanış için höşmerim ve tahin helvası, tatlı seçeneklerinden ikisi. 

Meşhur Uşak halıları Berlin’deki Bergama Müzesi başta olmak üzere dünyanın farklı müzelerinde Türk el sanatlarının bir gurur kaynağı olarak sergileniyor. 16. yüzyılda pastel renkleriyle ön plana çıkan Uşak halıları dışında, Eşme kilimleri ve Uşak battaniyeleri şehrin özel ürünleri arasında bulunuyor. 

Suyla Gelen Sağlık
Afyon’da sağlığa yararlı olduğu tescillenmiş birçok kaplıca var. Ayrıca şehrin beş yıldızlı otellerinde bulunan spa merkezleri yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı. İçmeleriyle mide, bağırsak ve karaciğer rahatsızlıklarına, banyo uygulamaları ile de romatizma ve deri hastalıklarına iyi geldiği belirtilen Gazlıgöl Kaplıcası ise şehirden 20 kilometre mesafede. İçinde Bizans döneminden kalma tarihi bir hamamın da bulunduğu Hüdai Kaplıcası’nda çamur banyosu da yapılabiliyor.

Uşak Evleri
Osmanlı sivil mimarisini yansıtan, iki-üç katlı Uşak evlerini görmek için Aybey ve Karaağaç mahallelerine gidebilirsiniz. 

Karun Hazineleri
5 bin yıllık görkemli bir tarihi gözlerin önüne seren Uşak Arkeoloji Müzesi’nde 35 bine yakın eser sergileniyor.

Kaymak ve Bükme
Afyon mutfağı et, baklagil ve tatlılarıyla ünlü. Ramazan kebabı, haşhaşlı bulgur, patlıcan böreği, mercimekli bükme, ekşili bamyayı mutlaka deneyin. 

Arslantaş
Frig Vadisi’nin önemli bir bölümü Afyon sınırları içerisinde bulunuyor. Ayazini, Arslantaş, Direkli Kale, Büyük Kapı Kaya ve Döğer Kervansarayı görülmeye değer.

Uşak Halıları
16. yüzyıldan bu yana bir ekole dönüşen dünyaca ünlü Uşak halıları genellikle ikiye ayrılıyor. Madalyonlu olanların boyu 10 metreye ulaşıyor. Yıldız motifli halılar ise 18. yüzyılın ortalarından sonra dokunmaya başlanmış.